55 heilige bomen, Afl. 2, Joris Hellevoort
9 mei 2025
De Engelsen hebben de Holy Thorn van Glastonbury, de Fransen hun La Belle Épine (Bouquetot-Eure), de Walen L'arbre des Apparitions te Beauring, de Vlamingen hun Spikboom der Legende in Hakendover, en wij? ….....In dit rijtje legendarische meidoorns komen wij op de proppen met de Doren Stock ookwel Handels Meidoornboomke.
Voor ik afreis naar Handel verplicht ik mijzelf nog eenmaal de geromantiseerde legende te lezen. Waarschuwing vooraf : de oude tekst bevat schokkende 'beelden'.
'De duivelin en de meidoorn’
Lang eer Sint Willibrord in Bakel kwam, zwierf door deze contreien een duivelsmoer die door haar eigen jong was weggedreven uit den helle-oven, teneinde beesterij te kunnen misdrijven met de verworpen zielen. Om ze dagelijks een halve dag te roosteren en daarna in zoutpotten te stoppen om de pijn zolang mogelijk te behouden. Overal waar de duvelin haar hitte bracht schroeide groeisel en grond. Op zeven meter afstand verkoolde het hart in de bomen onder haar asem. Het land achter haar lag uren breed verzand en alle bomen stonden zwart en zonder naalden. Alleen, niet ver van Handel bloeide nog wit en welig 'n Meidoornboomke. Dat had zij vergeten te beasemen. Al snel wist al het volk in de omtrek deze struik te staan. Zij groeide gedurig door en met Kerstmis bloeide het boomke witter dan wit.'
Het geval wil dat een herder jaren later in het voorbijgaan een tak van deze bijzondere boom wilde afsnijden. 'Toen hij zijn mes tussen het blank gebloemte zette zag hij uit honderd blaaikes een beeldeke groeien, Maria mee het Kind. Het bleef hangen aan den twijg. Verschrikt keek hij om en zag al zijn schapen geknield.'
Een wonder is geboren.
Als ik afreis naar Handel heb ik weinig hoop om deze wonderlijke meidoorn nog terug te vinden. Dit wordt ingegeven door een oude ansichtkaart . Hierop een bron en doornstruik omgeven door een hekwerk om pelgrims te beletten stukken af te snijden van deze wonderbare struik. Ik lees dat de boom door het graven van de fundering van dit hekwerk zou zijn afgestorven. Het hek dat hem moest beschermen is zijn Waterloo geworden.
Het is Paasmaandag, de dag dat Paus Franciscus is overleden. Het lijkt me dan ook gepast als ik in Handel aankom eerst even een kaarsje voor hem op te steken. En waar anders dan in de Mariakapel bij het bijzondere Mariabeeldje, het beeldje uit de meidoorn. In de kerk hoop ik naast de verering van het beeldje misschien nog iets terug te vinden van een verwijzing naar de meidoorn. Dat valt niet mee. Her en der wat gebladerte op de muren en het spreekgestoelte. Met een beetje fantasie herken ik daarin meidoorn gebladerte. Heel overtuigend vind ik het zelfs niet. Ook het kleine boompje in een van de glas-in-loodramen over de verschijning spreekt niet echt tot de verbeelding.
Op naar buiten! Bomen groeien buiten Joris, dus daar moet je zoeken. Achter de kerk is een groot processiepark verrezen. Het park doet wat aangeharkt aan maar de vele volwassen bomen geven het wel een rustige en serene sfeer. Ik weet dat de oude meidoorn ooit naast de Heilige Put stond. Deze bron is net als de boom gekerstend en is getooid met een neogotisch bouwwerkje met hierin een menshoge engel met in de top een kopie van Onze-Lieve-Vrouw van Handel. Niets is meer wat het lijkt. Teleurgesteld druip ik af. Dan, als een wonder sta ik ineens oog in oog met een lieflijk boompje. Ik had haar helemaal over het hoofd gezien. Nu de ondergaande zon haar laatste stralen tussen de eiken en beuken laat stralen zie ik haar bloeien.
Is dit de meidoorn van weleer? Die kans acht ik niet al te groot. Toch is er iemand geweest die hier op deze oeroude plek weer een meidoorn heeft geplant. Gekerstend of niet, het origineel of niet. In Handel is een oude bron met een nieuwe Doren Stock!
Even later, als ik mij laaf aan een Maria's Meidoorn Tripel van de lokale brouwerij Handels Ho(o)p denk ik bij mijzelf: Zoekt en gij zult vinden.
Foto 1: De Doornstruik en de bron rond 1920
Foto 2: Het Meidoornboomke anno 2025 rechts en links de Heilige Put
Foto 3: Maria's Meidoorn Trippel van Handels Hoop