Bomenstichting nieuws mei 2025

Alles groeit en bloeit!

En toen was het al weer mei en bewegen we volop de lente in. En wat gaat het dan snel! Steeds meer blad aan de bomen, geurende bloesems, kleurige bloemen, de vogels zingen op hun best en de insecten vliegen af en aan. Het zindert en bruist, groeit en bloeit, vol hoop en vertrouwen in nieuw leven en de kansen die zich aandienen. Ook bij de Bomenstichting is deze ontwikkeling gaande. Het bestuur is uitgebreid, er is een nieuwe website in ontwikkeling en ook ons tijdschrift Bomennieuws, die deze zomer verschijnt, heeft een andere invulling gekregen. Het Register van Monumentale Bomen wordt steeds completer door de onvermoeibare inzet van vele vrijwilligers en de eerste activiteiten zijn gepland. We houden je via deze nieuwsbrief op de hoogte, maar volg ons ook op linkedIn, Facebook en Instagram, waar we ons laatste nieuws posten!

Heb je vragen of input, mail deze dan aan nicoleboeijink@bomenstichting.nl 

Peter Fraanje nieuwe voorzitter Bomenstichting

Peter Fraanje (1961) is per 7 april 2025 gestart als voorzitter van de Bomenstichting. Peter is enthousiast en fervent bomenliefhebber en wil zich samen met het bestuur en alle vrijwilligers en partners inzetten voor het behoud en de ontwikkeling van monumentale bomen in Nederland. Bomen zijn onze trouwe metgezellen, ze zijn van levensbelang en maken ons bewust van het feit dat we samen deel uit maken van de natuur.

Peter is contactpersoon voor de Bomenstichting in Gouda. Onlangs nog is samen met een oplettende buurtbewoner voorkomen dat een monumentale trompetboom in het van Bergen IJzendoornpark werd omgezaagd. Eerder heeft Peter de stichting Tuin van Zeeland opgericht met als doel de instandhouding, ontwikkeling en uitbreiding van het natuurschoon op Walcheren. In de periode 2009-2011 was Peter ook al bestuurslid van de Bomenstichting.

Peter Fraanje is mede-auteur van het boek Bomen en Mensen (2000) en Natuurlijk Bouwen met Hout (1999) over 33 boomsoorten die zich thuisvoelen in Nederland. Peter heeft groene cultuurtechniek gestudeerd aan Hogeschool Larenstein in Velp, is als milieukundige gepromoveerd aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. Momenteel is Peter Fraanje werkzaam bij stichting Built by Nature.

Peter is bereikbaar via voorzitter@bomenstichting.nl 

Cultuurfonds onderscheiding voor Hanna Hirsch

De Cultuurfonds Onderscheiding voor bijzondere vrijwilligers die zich inzetten voor cultuur of natuur gaat dit jaar onder andere naar Hanna Hirsch. Zij krijgt de onderscheiding voor haar inzet voor natuurbehoud, in het bijzonder voor bomen in Nederland via de Bomenstichting.

Het Cultuurfonds schrijft hierover: 

Hanna Hirsch heef een belangrijke rol gespeeld als vrijwilliger bij de Bomenstichting. Naast haar werk als bureausecretaris, heeft ze zich intensief ingezet om de organisatie te ondersteunen en te laten groeien. Dankzij haar inspanningen kon de Bomenstichting in 2012 een doorstart maken en zich opnieuw profileren als een prominente organisatie die zich richt op het behoud van bomen en het bevorderen van een groenere en duurzamere leefomgeving.

Hanna was een onmisbare kracht achter vele belangrijke publicaties, zoals ‘Bomenlanen’ (2022) - over de ecologische, historische en landschappelijke waarde van bomenlanen in stedelijke en landelijke gebieden - en ‘Bomennieuws’, het tijdschrift van de Bomenstichting. Haar tomeloze inzet en organisatorische talent hebben de Bomenstichting geholpen om een stevige vrijwilligersorganisatie te worden waar specialistische kennis samenkomt.

Dank je wel Hanna, namens iedereen die bij de Bomenstichting actief is en is geweest! 

Het verhaal van de Koningslinde in Soest

Door Bert Plaat

Op de hoek van Eemstraat en Kerkpad Zuid in Soest stond ooit een 20 meter hoge Koningslinde met een stamomtrek van 390 cm. De boom was geplant tussen 1810 en 1850.

De linde groeide op midden op een driesprong en raakte beschadigd door vrachtverkeer. In 1999 werd de boom zwaar geraakt door een trekker. De gemeente Soest vroeg boomdeskundigen Frans van Jaarsveld (Boomtotaalzorg) en Luc Noordman (Bomenstichting) om advies over het behoud van de linde. De boomdeskundigen constateerden dat de boom niet in goede conditie verkeerde. Er werd korsthoutskoolzwam aangetroffen en waarschijnlijk ook een aantasting door honingzwammen. Op basis hiervan werd een kapvergunning geadviseerd.

Een betrokken inwoner uit Baarn vocht de kapvergunning aan omdat door de adviseurs de verkeerde schimmels waren waargenomen. Het ging volgens de inwoner om de minder schadelijke kogelhoutskoolzwam. Voor een deel was dit juist. De belangrijkste reden voor het advies van een kapvergunning was echter dat een vitale linde nog reparatieweefsel zou vormen, maar deze boom deed dat niet meer. De bezwaarcommissie van de gemeente Soest heeft het bezwaar tegen de kapvergunning daarom afgewezen. Wel op deze voorwaarde; via een stek van de oude boom moet er weer een Koningslinde komen op dezelfde plek.

In het jaar 2000 zijn er door Bert Maes (van het gelijknamige ecologische adviesbureau) stekken genomen. Al in 2008 heeft Luc als boombeheerder vastgesteld dat hierdoor de linde goed was aangeslagen. Er staat nu een gezonde boom, gelukkig beschermd door een stevig hek. De foto’s zijn gemaakt tijdens een boominspectie maart 2025. Het is bijzonder om te beseffen dat deze Koningslinde genetisch dezelfde is als de boom die 25 jaar geleden werd geveld.

Pelgrimage naar 55 heilige bomen

Door Joris Hellevoort

Ter gelegenheid van mijn 55e verjaardag maak ik, Joris Hellevoort – bestuurslid van de Bomenstichting en boswachter bij het Utrechts Landschap - dit jaar een pelgrimage naar 55 heilige bomen in de Lage Landen. Op zoek naar heilige eiken, lapjesbomen, Marialindes en andere helende bomen die vanouds worden vereerd of gewijd zijn aan een heilige.

In een wereld vol verwarring zie ik de heilige bomen als lichtpuntjes van hoop, waar mensen eeuwenlang al houvast vonden. In deze bedevaart ga ik behalve naar bomen ook op zoek naar mezelf. Als pelgrim kom ik niet alleen iets halen maar ook iets brengen. Op zoek naar de oeroude haast archaïsche verbinding tussen boom en mens!

In tegenstelling tot mijn eerdere boek De wortels van ons land gaat deze wonderlijke queeste ook de landsgrens over. Ik verheug me erg op Vlaanderen, waar het wemelt van de heilige bomen in alle soorten en maten. In België dragen die bomen fantastische namen zoals bijvoorbeeld Onze-Lieve-Vrouw van de Bevende Hazelaar.

De pelgrimsreis gaat een jaar duren en ik neem je graag mee naar deze heilige bomen. Ik wissel mijn zielenroerselen af met historische achtergronden en lardeer het verhaal met oude prenten en hedendaagse foto's.

Reis je mee? Lees dan mijn blog op de website 

Kroniek van de Sneeuwklokjesboom in Almere

Door Herbert Koster

Ter gelegenheid van het halve eeuwfeest van de Bomenstichting in 2020 heeft de Bomenstichting destijds een sneeuwklokjesboom (Halesia) aangeboden aan de gemeente Almere. Op woensdag 2 december 2020 werd de boom geplant met een aantal leerlingen van de Caleidoscoop, wethouder Hilde van Garderen en Peter Lommerse, destijds bestuurslid van de Bomenstichting. Deze boom was geregeld met behulp van Bomencentrum Nederland en Boogaart Almere BV.

De boom kreeg destijds een mooie plek nabij het Lumierestrand in Almere Stad. De boom groeide voorspoedig en in het voorjaar van 2022 sierden menig sneeuwklokje de boom getuige deze foto van 23 april 2022.

Niet lang daarna ging het mis: op 12 september 2022 werd geconstateerd dat vandalen de boom op ongeveer 80 cm hadden afgezaagd. Het cadeau van de Bomenstichting was verdwenen. De boom leek ten einde.

Er werd besloten een nieuwe boom te planten op een andere locatie in het park. Die herplant, wederom verzorgt door Groenaannemer Bogaart Almere BV, vond plaats in het Lumierepark op 8 maart 2023 in bijzijn van wethouder Jesse Luijendijk en Peter Lommerse. Deze boom laat inmiddels de kenmerkende witte op sneeuwklokjes gelijkende bloemen zien.

De stronk van de eerste boom werd vergeten en niet verwijderd. Dat is misschien maar goed ook want de boom heeft zich hersteld; een aantal takken zijn inmiddels uit de afgezaagde stam ontsproten en geven inmiddels bloemen. Zo komt het dat Almere inmiddels twee Sneeuwklokjesbomen van de Bomenstichting heeft.

Noot van de nieuwsbriefredactie: Peter Lommerse, oud bestuurslid van de Bomenstichting, krijgt 2 mei een lintje voor zijn langdurige vrijwilligerswerk. Van harte gefeliciteerd!

Vrijwilligersbijeenkomst in Eindhoven

De jaarlijkse vrijwilligersbijeenkomst vindt dit jaar plaats op zaterdag 4 oktober in Eindhoven. Tijdens deze bijeenkomst gaan we in op de ecologische functie van dood hout. Daarnaast vertelt Trefpunt Groen Eindhoven hoe zij de interactie met gemeente en belangengroepering hebben geworteld in de planvorming.

Aanmelden kan door het scannen van de QR-code in de afbeelding of via deze link: 

https://forms.gle/fgrm9B6uaP4v5Zc86

LET OP: De middag wordt georganiseerd voor alle vrijwilligers van de Bomenstichting en is gratis toegankelijk. Aanmelden is echter niet vrijblijvend. Vanwege het beperkt aantal plekken en een mogelijke wachtlijst verzoeken wij alleen aan te melden als u echt van plan bent te komen en tijdig af te melden wanneer u tocht verhindert  bent zodat iemand op de reservelijst uw plek in kan nemen. Dank voor uw begrip.

Wonderboom – een kunstzinnige ode aan monumentale bomen

Oproep: Inspiratieverhalen gezocht!

Stichting Fiatlux lanceert binnenkort het project Wonderboom: een voorstelling in de openbare ruimte, waarin oude verhalen, wetenschap en persoonlijke herinneringen samenkomen rond monumentale bomen in Haarlem.

Het project is gebaseerd op het boek Langs monumentale bomen in Haarlem (2024) van de Bomenstichting, en vormt daarmee een hedendaagse, artistieke interpretatie van dit erfgoed.

De volgende monumentale bomen van Haarlem hebben de aandacht van Wonderboom:

• In de het Hertenkamp en de Griffietuin, zoals de zomereik in de kinderboerderij van Haarlemmerhout, de oudste boom van Haarlem.
• b) In de Kenaupark, zoals de Beukenensemble.
• 3) In de Bolwerken, zoals de Kaukasische vleugelnoot en de Japanse notenboom.

Verhalen gezocht

• Heb je onderbelichte of bijzondere wetenschappelijke inzichten over monumentale bomen of over symbiose?
• Ken je oude legendes of tradities rondom deze bomen?
• Heb je een persoonlijke verhaal of herinnering over deze levende getuigen van de stedelijke geschiedenis?
• Heb je mooie verhalen over andere monumentale bomen binnen of buiten Haarlem?

Stuur een email naar hello@fiatluxprojects.eu.  Je wordt dan benaderd voor een gesprek.

Vervolg

Deze verzamelde input wordt vervolgens door een groep hedendaagse kunstenaars verder ontwikkeld, waarmee zij via een unieke combinatie van bewegingstheater, lichtprojecties, ’spoken word’ en live muziek de definitieve voorstelling creëren.

De data van Wonderboom worden binnenkort bekend gemaakt.

Jubileum Bomenstichting Den Haag

Bomenstichting Den Haag bestaat 10 jaar en dat wordt gevierd. Ben jij er ook bij? Meld je hieronder aan.

Expositie La nature est un temple

30 mei –  11 augustus 2025 expositie La nature est un temple in de Domkerk, Utrecht

Wim Schot woont in de binnenstad van Utrecht, en bomen zijn altijd in de buurt. Hij tekent en schildert ze op locatie, langs de Singel of aan de werf langs de gracht . Maar ook vaak in de omgeving van Utrecht.  Hij pakt dan de fiets, grote tekenplank erop en een veldezel. Soms maakt hij  schetsen, die hij uitwerkt in zijn atelier, en soms maakt hij tekeningen ter plekke, in meerdere dagen.

Dichtbij de boom maakt hij de beste werken. Hij houdt van bomen, ze geven hem rust. Deze probeert hij weer te geven in de tekening of schilderij. Maar ook is er ontzag, voor het hoge, voor het reiken van de takken naar de hemel. Daarom werkt hij al langere tijd graag op groot, langwerpig formaat.

Door de rust en het ontzag doen de bomen en het bos hem vaak denken aan een kerk, een kathedraal. Soms is dat heel letterlijk: in het Engelse Werk in Amelisweerd staan  hoge beuken, die stammen als zuilen hebben, de takken groeien bovenin naar elkaar toe, en vormen een bijna gotische spitsboog.

Er zijn maar weinig plekken waar hij zijn meer dan 4 meter lange tekeningen kan exposeren. Vandaar dat hij erg blij was toen Jenneke Noordhoek, lid van de tentoonstellingscommissie, hem een jaar geleden uitnodigde om te exposeren in de Domkerk.